İbrahim Şinasi (1826-1871)
Yaşamı
1826
Doğum, İstanbul
1841
Tophane Müşiriyeti Mektubî Kalemi'ne kâtip adayı olarak girerek memuriyet hayatına henüz on beş yaşlarındayken başlar. Bu sırada Arapça, İslami ilimler ve Farsça dersleri alır. Batı kültürüne ilgisi ise bu kalemde Chateauneuf isimli bir subaydan aldığı Fransızca dersleri ile başlamıştır.
1849
Maliye alanında eğitim alması için Mustafa Reşit Paşa yönlendirmesiyle Paris'e gönderilir ancak orada edebiyat ve dil konularındaki çalışmalarını da sürdürür.
1854
İstanbul’a döner. Meclis-i Maarif Üyeliği'ne atanır. Mustafa Reşit Paşa görevden ayrılınca sakalını kesmesi gibi memuriyet ve rütbesine yakışmayacak davranışları olduğu gerekçesiyle o da meclisten çıkarılır.
1857
Mustafa Reşit Paşa göreve dönünce Şinasi de geri alınır.
1860
“Tercüman-ı Ahval”de “Şair Evlenmesi”ni tefrika eder.
1862
“Tasvir-i Efkâr” gazetesini çıkarmaya başlar.
1865
Baskı altında hissettiği için “Tasvir-i Efkâr” gazetesini Namık Kemal’e bırakarak Paris’e döner.
1871
Ölüm, İstanbul
Önemli Olaylar
1851
Paris’teyken ilk Türk atasözleri derlemesi olan “Durûb-ı Emsâl-i Osmaniyye”yi yazar.
1859
“Tercüme-i Manzume” isimli kitabında Racine, Fenelon, Gilbert, La Fontaine ve Lamartine’den tercüme ettiği şiirleri Türkçeye kazandırır.
1860
“Tercüman-ı Ahval”de “Şair Evlenmesi”ni tefrika eder. Oyun, Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk tiyatro eseri kabul edilir. Bu eser aynı zamanda noktalama işaretlerinin kullanıldığı ilk eserdir.
1862
İlk özel gazete kabul edilen “Tasvir-i Efkâr” gazetesini çıkarmaya başlar. Fikir odaklı şiirlerine Fransa’da benimsediği “hak, hürriyet, medeniyet, akıl” gibi kavramları yerleştirir ve pek çok yazarı etkiler.
1862
“Müntehabat-ı Eş’ar” isimli eserinde kendi şiirlerini yayımlar.
1865
Baskı altında hissettiği için “Tasvir-i Efkâr” gazetesini Namık Kemal’e bırakarak Paris’e döner. Bu konuda, yürürlüğe girecek olan ve yayın hayatındaki şartları zorlaştırıcı olduğu tahmin edilen Matbuat Nizamnamesi’nin de etkisi olduğu söylenir. Bu nizamnamede hükümet memurlarını küçük düşürücü yayınlar yasaklanır. Şinasi ise bir süredir bir dil meselesi üzerine Said Paşa ile Arapça ve Farsçadan geçen kelimelerin Türkçe kurallarına uyarlanarak kullanılmasını savunduğu bir tartışma yürütüyordur.
Yazarlığı
Türler
Şiir, gazete, tiyatro
Hedefi
Fransa’da gördüğü “hak, medeniyet, akıl” gibi kavramları eserlerinde işlemek ve halkın anlayabileceği bir dil kullanarak bu fikirleri halka aşılamak
Etkilediği yazarlar
Namık Kemal başta olmak üzere Tanzimat yazarları